Mesut Barzani Türkiye’yi tercih etti

2 Aralık 2014’te Erbil ve BaÄŸdat arasında imzalanan son anlaÅŸmaya göre Erbil Kürdistan Bölgesel Yönetimi Kerkük petrolü dahil günlük 550.000 Varil petrolü Irak ulusal Petrol Åžirketi (SOMO) üzerinden satışını yapacaktı.

Bunun karşılığında ise BaÄŸdat Merkezi Yönetimi de Kürdistan Bölgesel Yönetimi(KBY)’nin ''lik Bütçe Payı'nı gönderecekti. Bu anlaÅŸma üzerinden 1,5 yıldan fazla zaman geçti ve Erbil yönetimi, BaÄŸdat yönetiminin söz verdiÄŸi bütçe payını ödemediÄŸini belirtiyor. 

Son DAEÅž saldırıları sonrasında nispeten güvenli liman olarak bilinen Kürdistan Bölgesine Irak’ın iç bölgelerinden (Musul, Anbar, Felluce, BaÄŸdat, Tikrit vs) ve Suriye’den 2 milyona yakın mültecinin kendi bölgelerine geldiÄŸini bundan dolayı da ağır ekonomik sorunlar yaÅŸadıkları gerekçesi ile tek gelir kaynakları olan petrolü bağımsız olarak satacaklarını ilan etti.

Aylık 1 milyar dolar civarında alması gereken bütçe payının sürekli eksik ödenmesinden kaynaklı maaÅŸ ödemelerinde bile sıkıntı yaÅŸayan KürdistanBölgesinde hemen hemen tüm alt yapı, üst yapı ve ekonomik projeler askıya alınmış durumda. Piyasada ciddi bir kriz havası var ve ticari yaÅŸam bir zamanla yeni Dubai olarak tanıtılan dönemden oldukça uzaklaÅŸmış durumda.

ARTIK TEK GÜVENCE TÜRKÄ°YE

Peki, Böyle bir kararı neye güvenerek alabildi Kürdistan Bölgesi. Hükümet sözcüsü Sefin Dizayni bahse konu açıklamayı yaptığında Türkiye üzerinden yapmakta oldukları Petrol satışına devam edeceklerini ve Türkiye’nin bu konuda kendilerine güvence verdiÄŸini belirtti. Yani en büyük güvenceleri Ak denize açılan Türkiye.

Türkiye üzerinden günlük 550.000 varili boru hattı ile 70-80 bin varil de kara tankerleri ile ortalama 600.000-650.000 varil petrol satışı gerçekleÅŸmekte. Bu ticari faaliyet sorunsuz devam ederse ayakta durmaya yetebilir lakin bu o kadar da kolay olmayacak gibi.

IRAK PARLEMENTOSU'NDAN TEPKÄ°

Irak Parlamentosu DoÄŸalgaz ve Petrol Komisyonu BaÅŸkanı Arez Abdullah,“Kürdistan Bölgesi 1 Temmuz’dan Ä°tibaren ihraç ettiÄŸi petrolü Irak Ulusal Petrol Åžirketi (SOMO)ya teslim etmedi. Bu Irak’ın bölünmesine yol açacak bir adım”diye tanımladı.

Bu adım atılırken Mesut Barzani’nin baÅŸkanlık süresi dolmuÅŸ ve mevcutta yürüttüÄŸü görevi devam etmesi ciddi tartışmaları beraberinde getirmekte.KDP'den sonra En büyük 2. Parti olan GORAN hareketi anayasaya baÄŸlı kalarak seçimin yenilenmesi ve Barzani’nin yerini bir baÅŸkasına bırakmasını talep ediyor. Hatta seçimler için Aday bile belirledi. Seçim Sisteminin deÄŸiÅŸmesi konusunda baÅŸkanın doÄŸrudan halk tarafından deÄŸil parlamento tarafından seçilmesini istiyor.

Mevcut yasalara göre tekrar aday olma ÅŸansı olmayan Mesut Barzani, gereken yasal deÄŸiÅŸiklikler yapılırsa ve tekrar seçilirse Bağımsız Kürdistan’ı ilan edeceÄŸini söylüyor. Bunun için baÅŸta ABD ve Avrupa olmak üzere uzun zamandır destek için zemin yoklamakta. ABD açık bir destek vermemekle birlikte Mesut Barzani ve Kürdistan Bölgesine özel bir önem verdiÄŸi tartışma götürmez bir gerçek.

KDP ve Barzani daha çok Türkiye ve AK Parti destekli gözükmekte. YNK ve GORAN hareketi ise Ä°ran’dan destek görmekte. Ä°ran, Türkiye’nin Kürdistan Bölgesindeki etkinliÄŸinden ciddi rahatsızlık duymakta ve bu etkinliÄŸi kırıp yerine geçmek için ciddi çaba harcamaktadır.

Bu ekonomik aktivite sadece Kürdistan için deÄŸil aynı zamanda Türkiye içinde hayati. Zira ihracat rakamlarının %20 lerde daraldığı günümüzde Irak Özelde Kürdistan Bölgesi 12 milyar dolar ile Türkiye’nin Almanya’dan sonra en büyük 2. Ticari partneri.